Nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (zwanej Ustawą AML/CFT) oznacza rozszerzenie liczby instytucji obowiązanych, jak również konieczność wdrożenia zmian systemowych.
Na portalu Rządowego Centrum Legislacji pojawił się Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw z dnia 27 lutego 2020, który ma rozszerzyć obecnie obowiązujące przepisy zgodne z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniającą dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE (Dz. Urz. L 156 z 19.06.2018, str. 43) – powszechnie znane jako AML (Anti-Money Laundering) oraz CFT (Counter Financing of Terrorism).
Powyższa dyrektywa musi zostać zaimplementowana do krajowych porządków prawnych najpóźniej do dnia 3 grudnia 2020 roku.
NOWE INSTYTUCJE OBOWIĄZANE
Jedną z głównych zmian przewidzianych w Projekcie zmian w Ustawie AML/CFT jest rozszerzenie katalogu instytucji obowiązanych do wskazania oraz aktualizowania listy swoich profitentów w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR).
Zgodnie z projektem katalog podmiotów obowiązanych do tej czynności zostanie rozszerzony o:
- trusty (których powiernicy/osoby zajmujące stanowiska równoważne mają miejsce zamieszkania/siedzibę na terytorium Polski lub nawiązują stosunki gospodarcze /nabywają nieruchomość na terytorium Polski, w imieniu bądź na rzecz trustu)
- spółki partnerskie
- spółki europejskie
- spółdzielnie
- spółdzielnie europejskie
- europejskie zgrupowania interesów gospodarczych
- stowarzyszenia podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego
- fundacje
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE DZIEŁ SZTUKI OBJĘTA OBOWIĄZKIEM AML
Przewidziane jest rozszerzenie listy instytucji obowiązanych przepisami AML/CFT o podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie obrotu, pośrednictwa w obrocie lub przechowywania dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków w zakresie transakcji – pojedynczej lub powiązanej – o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 EUR.
OBOWIĄZEK ZGŁASZANIA ROZBIEŻNOŚCI
Nowelizacja ustawy AML/CFT nakłada na instytucje obowiązane konieczność odnotowywania rozbieżności pomiędzy informacjami zgromadzonymi w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) a tymi, które instytucja zgromadziła w ramach stosowania środków bezpieczeństwa finansowego.
Instytucje obowiązane będą zmuszone do podejmowania czynności w celu wyjaśnienia przyczyn rozbieżności, a w przypadku transakcji budzących wątpliwości, do przekazania właściwemu organowi zweryfikowanej informacji wraz dokumentacją i uzasadnieniem.
W procesie weryfikacji beneficjenta rzeczywistego instytucje obowiązane zobligowane będą do uzyskania potwierdzenia rejestracji albo odpisu z CRBR lub analogicznego rejestru prowadzonego we właściwym państwie członkowskim UE. Instytucji zobowiązanych nie będzie natomiast obowiązywało domniemanie prawdziwości danych wprowadzonych do rejestru.
ZMIANA SANKCJI
W ramach zmian w Ustawie AML/CFT przewidziane zostały również zmiany dotyczące sankcji pieniężnych. Kara do wysokości 1 000 000 zł grozi podmiotom lub osobom, które:
- nie dopełniły obowiązku zgłoszenia informacji w terminie ustawowym
- nie dopełniły obowiązku aktualizacji informacji w terminie ustawowym
- podały informacje niezgodne ze stanem faktycznym
ZMIANY W ŚRODKACH BEZPIECZEŃSTWA FINANSOWEGO
Instytucje obowiązane będą stosować środki bezpieczeństwa finansowego względem klientów w szczególności gdy:
- doszło do zmiany uprzednio ustalonego charakteru lub okoliczności stosunków gospodarczych,
- doszło do zmiany uprzednio ustalonych danych dotyczących klienta lub beneficjenta rzeczywistego,
- instytucja obowiązana była w ciągu danego roku kalendarzowego zobligowana prawnie do skontaktowania się z klientem w celu weryfikacji informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych, w szczególności gdy obowiązek taki wynikał z przepisów ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami.
Założono również rozszerzenie listy okoliczności, które wymuszają zastosowania wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego o transakcje okazjonalne powiązane z:
- ropą naftową
- bronią
- metalami szlachetnymi
- produktami tytoniowymi
- artefaktami kulturowymi
- kością słoniową
- gatunkami chronionymi
- innymi przedmiotami o znaczeniu archeologicznym, historycznym, kulturowym, religijnym lub o szczególnej wartości naukowej
W sytuacji powiązania stosunków gospodarczych lub transakcji okazjonalnej z klientem będącym obywatelem państwa trzeciego i ubiegającym się o prawo pobytu lub obywatelstwo w państwie członkowskim w zamian za transfery kapitałowe, nabycie własności lub obligacji skarbowych bądź inwestycje w podmioty o charakterze korporacyjnym w danym państwie członkowskim.
Prócz wspomnianych zmian, Projekt Ustawy zakłada również odstąpienie od stosowania środków bezpieczeństwa finansowego przy transakcjach bezgotówkowych do kwoty 150 EUR (art. 38 ust. 1 Ustawy AML/CFT).
DOSTOSOWANIE SYSTEMÓW DO ZMIAN W SPRAWOZDAWCZOŚCI AML/CFT
Posiadanie efektywnego systemu sprawozdawczego, który dynamicznie dostosowuje się do zmieniających się realiów prawnych jest niezwykle istotne, gdyż zaniedbania w realizacji zadań z obszaru AML/CFT grożą poważnymi sankcjami administracyjnymi oraz karnymi – odpowiednio do 8 lat pozbawienia wolności oraz powyżej miliona złotych kary.
iON – system, który wydajnie wspomaga instytucje obowiązane w wypełnianiu obowiązków wynikających z przepisów AML/CFT.
iON to nowoczesne, sprawdzone i wysoce intuicyjne narzędzie, które dzięki dostępowi przez przeglądarkę internetową umożliwia Użytkownikowi elastyczną pracę z dowolnie wybranego miejsca. W dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości warto powierzyć sprawozdawczość systemowi, który zawsze jest gotów do pracy, a jego aktualność i zgodność z przepisami prawa nie budzi wątpliwości.
Jeśli chcą Państwo poznać szczegóły systemu do sprawozdawczości AML/CFT w iON, zapraszamy do kontaktu. Odpowiemy na Państwa pytania, zaprezentujemy system oraz przedstawimy ofertę skrojoną na Państwa potrzeby.
Zainteresowanych narzędziem do sprawozdawczości AML/CFT, zapraszamy do kontaktu.
Źródła:
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw : https://legislacja.gov.pl/projekt/12330901/katalog/12666701#12666701
- 7 najważniejszych zmian wynikających z implementacji w Polsce dyrektywy AML V : https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/doradztwo-prawne/articles/alerty-prawne/7-najwazniejszych-zmian-wynikajacych-z-implementacji-w-Polsce-dyrektywy-AML-V.html
- Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oznacza nowe obowiązki dla firm : https://www.prawo.pl/biznes/zmiany-w-przepisach-aml-czego-powinny-sie-spodziewac-polskie,502845.html
- 12 najważniejszych zmian w nowej Ustawie AML : https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/doradztwo-prawne/articles/alerty-prawne/12-najwazniejszych-zmian-w-nowej-ustawie-aml.html